Co to jest cesja? Co należy wiedzieć o umowie cesji wierzytelności?

Co to jest cesja?

Cesja wierzytelności to nic innego jak przelew wierzytelności. Przelew zdefiniowany jest w art. 509 kodeksu cywilnego.

Zgodnie ze wskazanym przepisem art. 509 k.c.:

1. Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

2. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Co jest przedmiotem umowy cesji?

Przedmiotem takiej umowy cesji jest wierzytelność, a więc prawo przysługujące nam jako wierzycielowi do żądania od dłużnika określonego świadczenia.

[emaillocker]

Dla przelewu wierzytelności ważne jest by wierzytelność stanowiąca przedmiot umowy przelewu istniała, choć pamiętać należy, że ona może być warunkowa. Zgodnie ze wskazanym powyżej przepisem na cesjonariusza (czyli tego, kto nabywa przelewana wierzytelność) przejdzie sama wierzytelność oraz wszelkie związane z nią prawa – np. prawo o odsetki oraz wszelkie inne uprawnienia związane z wierzytelnością.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 3.09.1998 sygn. I CKN 822/97 „zakres praw związanych, w rozumieniu art. 509 § 2 KC, z wierzytelnością jest szeroki, i mieści się w nim również właściwość polegająca na poddaniu pod rozstrzygniecie sądu polubownego sporu dotyczącego oznaczonego stosunku prawnego. Także w tym więc zakresie cesjonariusz wstępuje w miejsce czy też w pozycję prawną cedenta. W podobny sposób należałoby rozstrzygać kwestię wyboru przez strony sądu właściwego”.

Pamiętać należy dodatkowo, że domniemanie jest takie, że wraz z wierzytelnością przechodzą na cesjonariusza wszelkie prawa uboczne. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.10.2011 sygn. I CSK 788/10, zgodnie z którym: „W świetle art. 509 § 2 KC stwierdzić należy, że zasadą jest przeniesienie wraz z przelaną wierzytelnością wszelkich związanych z nią praw. Tym samym dopiero ewentualne pominięcie powyższego skutku, tj. wyłączenie jednoczesnego (automatycznego) przeniesienia niektórych prawa związanych z przelaną wierzytelnością – w razie przyjęcia dopuszczalności takiego wyłączenia – wymagałoby wykazania, że treść umowy przelewu nie obejmowała tych praw”.

Umowa przelewu może obejmować całą wierzytelność, lecz również wyłącznie jej część. Oczywiście to ostatnie jest możliwe gdy świadczenie jest podzielne. Należy to wyraźnie zaznaczyć i opisać w umowie cesji.

W jakiej formie zawrzeć umowę cesji?

Umowa cesji może być zawarta w dowolnej formie, przy czym jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony.

Jaki jest skutek umowy cesji?

Umowa cesji z chwila jej zawarcia przenosi wierzytelność na nabywcę (cesjonariusza, chyba, że strony postanowiły inaczej lub przepis inaczej stanowi. Kwestii tej dotyka bezpośrednio art. 510 k.c.:

1. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

2. Jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania.

Każda umowa zobowiązaniach do dokonania takiego przelewu wierzytelności prowadzi w rzeczywistości od razu do rozporządzenia, czyli przeniesienia tej wierzytelności na cesjonariusza (nabywcę). Jeśli jednak taki skutek w postaci przejścia wierzytelności na cesjonariusza ma zostać uzależniony od jakiegoś warunku czy dodatkowych przesłanej, trzeba to dokładnie w umowie cesji opisać.

 Zawiadomienie dłużnika

Po zawarciu umowy cesji cedent jest zobowiązany zawiadomić dłużnika o fakcie jej zawarcia oraz wskazać dłużnikowi osobę nabywcy wierzytelności. Zawiadomienie to jest niezmiernie istotne dla nabywcy (cesjonariusza) i dla dłużnika. Zgodnie bowiem z art. 512 dopóki zbywca nie zawiadomił dłużnika o przelewie, spełnienie świadczenia do rąk poprzedniego wierzyciela ma skutek względem nabywcy, chyba że w chwili spełnienia świadczenia dłużnik wiedział o przelewie. Innymi słowy – od momentu doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o dokonanej cesji świadczenia winny być spełniane wyłącznie do rąk cesjonariusza.

Biorąc powyższe pod uwagę niezmiernie istotne jest należyte opisanie tego obowiązku w umowie cesji oraz wskazanie wyraźnego terminu, w ciągu którego takie zawiadomienie winno zostać dokonane.[/emaillocker]

Joanna Mizińska

adwokat

www.mizinska.pl

668 017 220 / joanna@mizinska.pl