Udziały w spółce z o.o. w majątku wspólnym małżonków

 W dniu 7 lipca 2016 r. Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. III CZP 32/16 podjął uchwałę, w której stwierdził, że:

„Jeżeli wkład wniesiony do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy do majątku wspólnego wspólnika i jego małżonka, również udział w spółce objęty przez wspólnika wchodzi w skład tego majątku„.

​Zagadnienie prawne, jakie rozpatrywał SN było nieco szersze i dotyczyło także elementów postępowania egzekucyjnego:

„Czy udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nabyte ze środków pochodzących z majątku wspólnego dłużnika i jego małżonki wchodzą w skład ich majątku wspólnego, w sytuacji, gdy objęcie tych udziałów nastąpiło tylko przez dłużnika i tylko on ujawniony jest w Rejestrze Przedsiębiorców jako jej udziałowiec, a w konsekwencji czy dopuszczalne jest prowadzenie egzekucji w stosunku do tych udziałów na podstawie tytułu wykonawczego skierowanego wyłącznie przeciwko dłużnikowi, w sytuacji, gdy jego małżonek złożył sprzeciw w trybie art. 910[3] k.p.c. w zw. z art. 923[1] k.p.c.?

W analizowanym stanie faktycznym w zakresie egzekucji skierowanej do udziałów, które zostały objęte wyłącznie przez jednego z małżonków (ale pokrytych wkładem należącym do majątku wspólnego małżonków), drugi z małżonków zgłosił sprzeciw wskazując, że ww. udziały wchodzą w skład majątku wspólnego małżonków. W takim stanie rzeczy dalsze postępowanie winno się toczyć dopiero po uzyskaniu przez wierzyciela klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika. Ze względu na zaistniałe wątpliwości Sąd Okręgowy w Krakowie wystąpił z ww. pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego, wskazując na rozbieżności interpretacyjne.

Po rozpoznaniu sprawy SN, w wydanej uchwale potwierdził okoliczność, że jeśli udział w spółce z o.o. jest obejmowany przez wspólnika pozostającego w związku małżeńskim, zaś udziały w tej spółce zostały pokryte składnikiem majątkowym lub środkami finansowymi wchodzącym do majątku wspólnego małżonków, to także taki udział w spółce z o.o. staje się elementem majątku wspólnego małżonków.

Nie zmienia tego okoliczność, że jako wspólnik w księdze udziałów czy w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego będzie wymieniony tylko jeden z małżonków. Generalnie może on wykonywać w takiej spółce uprawnienia osobiste (np. prawo głosu), natomiast np. wszystkie przysporzenia majątkowe wynikające z takiego udziału w spółce z o.o. (dywidenda, czy kwota z likwidacji) będą wchodziły do majątku osobistego małżonków. Udziały w spółce z o.o. w majątku wspólnym małżonków rodzą zatem określone konsekwencje, jednakże należy pamiętać, że ze wspólności udziałów w spółce z o.o. wynikać mogą także korzyści finansowe dla drugiego z małżonków i generalnie dla tworzonej przez nich rodziny.

 MM.